Lotnisko Berlin Tempelhof to miejsce pełne historii, architektury i opowieści, które przeszły do legendy. Mimo że lotnisko zostało zamknięte dla ruchu pasażerskiego w 2008 roku, pozostaje jednym z najbardziej ikonicznych punktów Berlina, przyciągając turystów i miłośników historii z całego świata. Od czasów swojej świetności, przez rolę w czasie II wojny światowej, aż po blokadę Berlina i legendarny most powietrzny – Tempelhof to świadek najważniejszych momentów XX wieku.
Historia Lotniska Tempelhof – początki od 1909 roku
Początki lotniska sięgają roku 1909, kiedy to nad łąkami Tempelhof odbyły się pierwsze pokazy lotnicze z udziałem legendarnego Orville’a Wrighta. Lotnisko Tempelhof oficjalnie rozpoczęło działalność jako port lotniczy Berlina 8 października 1923 roku, szybko zyskując status jednego z najważniejszych lotnisk Europy. Jednak przełomowym momentem dla jego rozwoju były lata 30. XX wieku, kiedy to wzniesiono monumentalny terminal zaprojektowany przez Ernsta Sagebiela.
Budowę tej ikony architektury zlecił Adolf Hitler, który widział w Tempelhof symbol potęgi Trzeciej Rzeszy. Rozbudowany terminal w stylu monumentalnym stał się jednym z największych budynków świata, mieszczącym olbrzymie hangary, hale pasażerskie i nowoczesne pasy startowe. Tempelhof miał być symbolem nowoczesnego Berlina i miejscem imponujących pokazów.
Źródło: Stockholm Transport Museum
Tempelhof w czasie II wojny światowej – strategiczna baza
Podczas II wojny światowej lotnisko Tempelhof pełniło rolę strategicznej bazy wojskowej, służąc niemieckiej Luftwaffe jako ważne centrum operacyjne. Na terenie lotniska organizowano produkcję sprzętu wojskowego oraz naprawę maszyn. Ze względu na swoje położenie Tempelhof było również celem bombardowań alianckich, które w dużym stopniu zniszczyły infrastrukturę lotniska.
Po zakończeniu wojny, w 1945 roku, Berlin został podzielony na cztery sektory okupacyjne – amerykański, brytyjski, francuski i radziecki. Tempelhof znalazł się w sektorze amerykańskim i szybko przekształcił się w symbol współpracy między mieszkańcami Berlina Zachodniego a aliantami.
Blokada Berlina i most powietrzny
Jednym z najbardziej znanych wydarzeń związanych z lotniskiem Tempelhof była blokada Berlina, która trwała od 24 czerwca 1948 roku do 12 maja 1949 roku. Radziecki sektor blokował wówczas drogi lądowe i wodne prowadzące do Berlina Zachodniego, co sprawiło, że Tempelhof stało się kluczowym punktem zaopatrzeniowym miasta. Alianci zorganizowali wówczas tzw. most powietrzny, który umożliwił dostarczanie żywności, węgla i leków drogą powietrzną.
Przez niemal 11 miesięcy samoloty transportowe (m.in. Douglas DC-3 i DC-4) lądowały i startowały na lotnisku Tempelhof, zapewniając mieszkańcom Berlina niezbędne zaopatrzenie. W sumie dostarczono ponad 278 000 ton towarów, co symbolizowało nie tylko pomoc, ale także opór mieszkańców Berlina wobec nacisków ZSRR.
Źródło : U.S. Air Force, Public domain, via Wikimedia Commons
Architektura Tempelhof – ikona monumentalizmu
Lotnisko Berlin Tempelhof to także perła architektury, która zachwyca zarówno swoimi ogromnymi wymiarami, jak i stylem monumentalnym. Budynek terminala mierzy ponad 1,2 km długości i był jednym z największych gmachów na świecie. Styl zaprojektowany przez Sagebiela nawiązywał do klasycznych budowli z wielkimi kolumnadami, masywnymi ścianami i przestronnymi wnętrzami.
W terminalu znajdowały się m.in.:
- Olbrzymie hangary mogące pomieścić wiele samolotów jednocześnie,
- Hale pasażerskie z olbrzymimi oknami, zapewniające naturalne oświetlenie,
- Pomieszczenia administracyjne i biura obsługi pasażerów,
- Nowoczesne rozwiązania konstrukcyjne, umożliwiające szybkie obsługiwanie samolotów.
Do dziś architektura Tempelhof inspiruje odwiedzających i jest symbolem monumentalizmu architektonicznego XX wieku.
Lotnisko Berlin-Tempelhof po 2008 roku – nowa rola kulturowa
30 października 2008 roku odbył się ostatni lot pasażerski z Tempelhof, zamykając rozdział jego funkcji jako lotniska. Decyzja o zamknięciu spotkała się z mieszanymi reakcjami mieszkańców Berlina. Z jednej strony Tempelhof pełniło symboliczną rolę, z drugiej – jego infrastruktura nie spełniała już nowoczesnych wymagań technicznych i przepisów bezpieczeństwa.
Po zamknięciu teren dawnego lotniska przekształcono w park miejski o nazwie Tempelhofer Feld, który jest jednym z największych otwartych terenów rekreacyjnych w Berlinie. Tempelhofer Feld oferuje mieszkańcom i turystom miejsce do uprawiania sportów, spacerów i organizowania pikników. Dawne pasy startowe są wykorzystywane jako ścieżki rowerowe i trasy dla rolkarzy, a hangary są adaptowane do organizacji wydarzeń kulturalnych i targów.
Źródło: By dronepicr – Flughafen Tempelhof Pano Berlin, CC BY 2.0, Wikipedia
Tempelhof jako centrum kultury i sportu
Dziś Tempelhofer Feld to miejsce tętniące życiem, pełne aktywności sportowych, pikników i festiwali. Na dawnych pasach startowych można zobaczyć rowerzystów, rolkarzy oraz entuzjastów kite-boardingu i landboardingu, korzystających z przestrzeni i otwartych terenów.
Tempelhofer Feld jest również wykorzystywane jako centrum kulturalne Berlina, gdzie odbywają się koncerty, targi i festiwale. Każdego roku na terenie dawnego lotniska organizowane są m.in. Berlin Festival, targi ekologiczne oraz różne wydarzenia artystyczne. Hangary, które kiedyś służyły jako schronienie dla samolotów, dziś mieszczą centra wystawowe, galerie i przestrzenie do działań artystycznych.
Zwiedzanie Tempelhof – co warto zobaczyć?
Zwiedzanie dawnego lotniska Tempelhof to gratka dla każdego miłośnika historii i architektury. Można tu wybrać się na wycieczkę z przewodnikiem, który pokaże najciekawsze miejsca i zdradzi fascynujące opowieści związane z tym miejscem.
Co warto zobaczyć?
- Hangary i terminal – monumentalne wnętrza oraz pozostałości infrastruktury lotniczej robią ogromne wrażenie.
- Pasy startowe – miejsce, gdzie odbywały się historyczne lądowania w czasie mostu powietrznego.
- Centrum kultury i sztuki – dawne lotnisko, pełniące dziś rolę centrum kulturalnego Berlina, to idealne miejsce na wystawy i koncerty.
Dla zainteresowanych historią lotnictwa Tempelhof oferuje również warsztaty, wykłady i wystawy tematyczne, które przybliżają rolę tego miejsca w historii Berlina i Europy.
Źródło : By Avda – Own work, CC BY-SA 3.0, Wikipedia
Tempelhofer Feld – symbol wolności i nowoczesności
Dziś Tempelhof to nie tylko historyczne lotnisko, ale także symbol nowoczesnego Berlina. Przekształcenie tego miejsca w park miejski sprawiło, że stało się ono przestrzenią integracji i odpoczynku dla mieszkańców miasta. Miejsce, które kiedyś pełniło funkcję bazy wojskowej i lotniska zaopatrzeniowego, dziś jest przestrzenią spotkań, w której historia łączy się z teraźniejszością.
Dla mieszkańców Berlina Tempelhofer Feld to nie tylko przestrzeń rekreacyjna, ale także symbol oporu, solidarności i jedności. To tutaj Berlin pokazuje swoją zdolność do przekształcania historii w coś, co służy ludziom i przyszłości.
Podsumowanie – Berlin Tempelhof jako miejsce pełne życia i historii
Berlin Tempelhof to jedno z tych miejsc, które po prostu trzeba zobaczyć, będąc w stolicy Niemiec. Jego monumentalna architektura, niezwykła historia oraz współczesna rola jako parku miejskiego i centrum kulturalnego sprawiają, że jest to punkt obowiązkowy na mapie Berlina. Dziś, jako Tempelhofer Feld, łączy przeszłość i teraźniejszość, będąc symbolem wolności, którą cenią zarówno mieszkańcy, jak i turyści. Jeśli mieszkasz w Szczecinie i planujesz podróż do sąsiedniego Berlina – warto wrzucić to w swój punkt wycieczki!
Komentarze 1